Bu yazımızda sizlere Ocak 2020 itibari ile Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkan salgının başrolü yeni tür bir koronavirüs olan 2019-nCoV virüsünün etkilerini, risklerini ve bu salgın hastalıktan nasıl korunabileceğimizden bahsedeceğiz.
Coronavirus Nedir?
Coronavirüs’ler insanları ve çok çeşitli hayvan türlerini enfekte edebilen RNA virüsleridir. Soğuk algınlığına neden olan coronavirusler her yıl genellikle mevsimsel grip döneminde görülmektedir. İnsanlarda soğuk algınlığı, ateş, şiddetli öksürük hatta zatürre’ye kadar değişen çok çeşitli solunum yolu enfeksiyonlarına neden olurlar. Şu an için bildiğimiz, enfekte durumlarda kişide öksürük, yüksek ateş ve solunum güçlüğü yakınmaları olup, ağır olgularda solunum yetmezliği, böbrek yetmezliği ve hayatı tehdit eden multi organ yetmezliği gelişebilmektedir. Bazı türleri sağlığı son derece tehdit edici ve bulaşıcıdır. İşte şu an dünyada gündem olan coronavirus olarak bahsedilen virüs ise, aslında coronavirus ailesinin yeni türeyen bir türü olan 2019-nCoV’dur. Bildiğiniz gibi virüsler, çok hızlı şekilde mutasyon geçiren, yani özellikleri değişen enfeksiyon etkenleridir.
2002’deki SARS virüsü İle Benzer
Yine 2002 de patlak veren ve dünyayı paniğe sürükleyen SARS virüsü de bir tür Coronavirus olup şu anki salgın 2019-nCoV, SARS-CoV ile benzer özellikler taşıyor. SARS’a karşı alınan önlemler sayesinde halen SARS görülmemektedir. Yeni Coronavirus (2019-nCoV); 7 Ocak 2020’de tanımlanmıştır ve yeni bir Coronavirus alt tipidir. Daha önce insanlarda tespit edilmemiş olan bu virüsün kesin kaynağı bilinmemektedir. Kaynak: Yeditepe Üniversitesi Hastanesi
Coronavirus (2019-nCoV) nerede başladı?
Bildirilen ilk olguların Çin’in Wuhan kentinde Wuhan Güney Çin Deniz Ürünleri Şehir Pazarı (evcil ve vahşi farklı hayvan türleri satılan bir balık ve canlı hayvan pazarı) çalışanlarında bildirilmesi, virüsün muhtemelen bir hayvan kaynağından ortaya çıktığını düşündürmektedir. Kaynak: T.C Sağlık Bakanlığı
Hastalık henüz Türkiye’de görülmemiştir ancak hali hazırda 15+ ülkede toplamda 17.368 vaka rapor edilmiş olup hayatını kaybeden kişi sayısı an itibari ile 362 dir.
Koronavirus (2019-nCoV)’dan Korunma Yolları Nelerdir?
Virüsün bulaşma şekli tam olarak belirlenememiş olsa da, öksürük, hapşırma, nefes alma yolu ile havaya saçılan mikropartiküllerin solunum yolu ile vücuda girişi sonucu virüs bulaşıyor. Ayrıca eller ile canlı ya da cansız yüzeylere temas ettikten sonra ellerin sabun ile en az 30 saniye su ile temas edilerek iyice yıkanması ya da alkol bazlı el dezenfektanları ile temizlenmesi ve cansız yüzeylerin silinmesi ihmal edilmemelidir!
Her türlü virüse, bakteriye ve salgın enfeksiyonlara karşı korunmanın en temel kültürü her daim sabun ile elleri, yüzü düzenli şekilde yıkamak, temizlemektir. Böylelikle hem kendimizi, hem de hastalığın ortama yayılmasını önleriz.
Özetleyecek Olursak, Coronavirusten Korunmak İçin
- El temizliğine çok dikkat edilmelidir. En az 30 saniye boyunca eller, imkan varsa yüz sabun ve suyla yıkanmalıdır. Ancak sabun ve suyun olmadığı durumlarda alkol bazlı el dezenfektanı kullanılmalıdır. Antiseptik içeren sabun kullanmaya gerek yoktur, normal sabun yeterlidir.
- Eller yıkanmadığı sürece ağız, burun ve gözlerle temas edilmemelidir.
- Hasta insanlarla temastan kaçınmalı, aynı ortamda yakın bulunulmamalıdır. (mümkün ise en az 1 m uzakta bulunulmalı).
- Özellikle hasta insanlarla veya çevreleriyle doğrudan temas ettikten sonra eller sık sık yıkanmalıdır.
- Öksürme veya hapşırma sırasında burun ve ağızın tek kullanımlık kağıt mendil ile örtülmesi, solunum hijyen önerilerine dikkat edilmesi, mümkünse kalabalık yerlere girilmemesi, eğer girmek zorunda kalınıyorsa ağız ve yüzün kapatması, mümkünse tıbbi maske kullanması önerilmektedir. Kaynak: T.C Sağlık Bakanlığı